Zauważyłaś pewne niepokojące sygnały wysyłane przez Twoją skórę? Czerwone plamy na dłoniach, nieustający świąd, a może skóra, która zaczyna się łuszczyć? Albo co gorsza, pojawiają się pęcherze czy drobne grudki na różnych częściach ciała. Te sygnały absolutnie nie powinny umknąć Twojej uwadze.
Twoje ciało komunikuje w ten sposób, że coś niepokojącego dzieje się w jego wnętrzu. To potencjalnie reakcja alergiczna, problem dermatologiczny lub sygnał ostrzegawczy innej dolegliwości. Nie bagatelizuj tych objawów. Wszystko, co widzisz na powierzchni skóry, może być jedynie wierzchołkiem góry lodowej problemów zdrowotnych wymagających interwencji medycznej.
Artykuł przygotowany przy wsparciu merytorycznym ekspertów Projekt Skóra.
Zmiany skórne, które mogą wystąpić na ciele
Czasami nasza skóra wysyła nam liczne sygnały. Łatwo je przeoczamy, a tymczasem są one jak alarm wskazujący, że coś niepokojącego ma miejsce. Zauważalne zmiany na powierzchni skóry bywają często oznaką dermatoz, czyli szerokiego spektrum chorób skórnych. Co ciekawe, liczne z tych zmian, zwłaszcza gdy idą w parze z innymi symptomami, sugerują, że problem jest głębszy i dotyczy całego organizmu.
Zacznijmy od podziału wykwitów skórnych. Wyróżniamy dwie podstawowe kategorie: pierwotne i wtórne. Pierwotne to te pojawiające się najwcześniej i stanowiące pierwszy dzwonek alarmowy w trakcie rozwoju choroby. Należy do nich plama – zmiana barwy skóry niewyczuwalna pod palcami. Plama przyjmuje różne postacie – od małej, ledwo zauważalnej, po dużą i rzucającą się w oczy. Czasem wywołuje dodatkowy dyskomfort, na przykład świąd.
Plama na skórze to nie tylko kwestia estetyki. Jej kolor, kształt, rozmiar czy inne cechy dostarczają ważnych informacji o jej pochodzeniu. Jeśli plama jest czerwona i swędzi, możemy podejrzewać, że mamy do czynienia z reakcją alergiczną. Natomiast plama, która powiększa się i ma charakterystyczny, jaśniejszy środek, ostrzega przed boreliozą, chorobą przenoszoną przez kleszcze.
Jakie są inne rodzaje zmian skórnych?
- Grudy, czyli niewielkie, wypukłe zmiany na skórze. Nie przekraczają 1 cm średnicy. Zwykle znikają bez śladu, ale świadczą też o wielu chorobach, alergiach i ukąszeniach.
- Guz jest dużą, wypukłą zmianą na skórze. Najczęściej powstaje w wyniku alergii, problemów z mięśniami czy przez uderzenie.
- Pęcherz, czyli wypukły wykwit wypełniony przezroczystym płynem. Tego typu zmiany wiążą się np. z półpaścem.
- Krost różni się od pęcherza tym, że zawiera ropną substancję. Przykład? Trądzik.
- Bąble to wypukłe zmiany o białym lub różowym kolorze i dużej spoistości. Bąble są typowym objawem pokrzywek związanych z reakcjami alergicznymi.
Wykwity wtórne pojawiają się jako rozwinięcie zmian pierwotnych. Do tej grupy zaliczamy strupy, owrzodzenia, nadżerki, blizny, a także przeczosy, które są linijnymi ubytkami naskórka powstałymi w wyniku drapania, pęknięcia czy głębokie rozpadliny. Tym zmianom skórnym często towarzyszy świąd, ból lub uczucie pieczenia.
Związek zmian skórnych z problemami zdrowotnymi
Nasza skóra to nie tylko zewnętrzna powłoka ochronna. To także swoisty ekran wyświetlający różne sygnały wysyłane przez nasz organizm. Hormony czasem wprowadzają w naszej skórze pewne zamieszanie. Jeśli zauważysz, że twoja twarz nagle zaczyna przypominać pejzaż księżycowy pełen trądzikowych kraterów, to może być znak, że hormony właśnie postanowiły trochę namieszać.
Nie tylko hormony mają swoje odbicie na naszej skórze. Choroby wprowadzające w błąd nasz system obronny, w wyniku czego zaczyna on mylić przeciwnika i atakuje własne komórki, również dają o sobie znać poprzez skórę. Jeżeli na przykład twoja skóra nagle zaczyna przypominać pergamin i łuszczy się jak cebula, to prawdopodobnie coś dzieje się z tarczycą lub poziom cukru w twoim organizmie skacze jak szalony.
Jeśli natomiast twoja skóra reaguje jak alarm przeciwpożarowy na pyłki, nowy krem czy kawałek sera, to nierzadko sygnał, że alergeny postanowiły zrobić ci niespodziankę. Wysypka, zaczerwienienie czy swędzenie aż krzyczą: „Hej, tu coś nie gra!”
Pamiętaj, że twoja skóra to nie tylko opakowanie, o które warto dbać ze względów estetycznych. To także ważny organ ostrzegający Cię przed wieloma problemami zdrowotnymi.
Poświęć chwilę i zbadaj swoją skórę pod kątem zmian
Zastanów się przez moment, kiedy ostatnio przyjrzałaś się dokładnie swojej skórze. W codziennym zabieganiu często zapominamy o tym, jak istotną rolę odgrywa obserwacja wszelkich zmian na naszym ciele. Zaniedbanie tej prostej czynności może kosztować nas zdrowie.
Codzienne oglądanie się w lustrze to nie tylko szansa na wczesne wykrycie ewentualnych nieprawidłowości, ale również okazja do zbudowania lepszego związku ze swoim ciałem. Niezależnie od tego, jak wyglądamy, każdy z nas jest wyjątkowy i warto to docenić. Gdy akceptujemy siebie, często zaczynamy lepiej o siebie dbać – od zdrowego odżywiania, przez dbałość o kondycję fizyczną, aż po równowagę psychiczną.
Kiedy już zdecydujesz się na przeprowadzenie inspekcji swojej skóry, najlepiej zrobić to w jasnym świetle dnia, stojąc przed dużym lustrem. Początkowo będzie to dla Ciebie niezręczne, ale pamiętaj, że chodzi o Twoje zdrowie. Sprawdź dokładnie każdy zakamarek swojego ciała – od dłoni, przez łokcie, aż po stopy i biodra. Nie pomijaj brzucha, pleców czy boków. Jeśli masz trudności z obejrzeniem niektórych miejsc, poproś o pomoc bliską osobę.
Do jakiego lekarza iść ze zmianami skórnymi?
Jeśli zauważysz na swojej skórze jakiekolwiek niepokojące zmiany, warto udać się do dermatologa. To specjalista zajmujący się diagnozowaniem i leczeniem różnorodnych problemów skórnych. Podczas wizyty dokładnie oceni stan Twojej skóry i na tej podstawie zaproponuje, co dalej robić.
Czasami przyczyna problemów skórnych tkwi głębiej i wymaga konsultacji z innymi specjalistami. Jeżeli na przykład podejrzewasz, że Twoje kłopoty mają podłoże alergiczne, odwiedź alergologa.
Zdarza się również, że zmiany skórne są wynikiem egzotycznej podróży lub długotrwałej ekspozycji na niezwykłe warunki klimatyczne. W takich przypadkach pomocny okazuje się lekarz specjalizujący się w chorobach tropikalnych. To on najlepiej zrozumie, jak nietypowe środowisko wpłynęło na Twoją skórę i jakie kroki należy podjąć, aby przywrócić jej zdrowy wygląd.