Mleko modyfikowane początkowe jest bardzo ważnym elementem diety dziecka, stosowanym w celu zastąpienia pokarmu matki. „Początkowe” oznacza tutaj możliwość jego podawania na bardzo wczesnym etapie życia – jest ono stworzone z myślą o noworodkach i niemowlętach do 6. miesiąca życia. Co warto o nim wiedzieć, co w sobie zawiera i jak wybrać to, które dla malucha będzie najbardziej odpowiednie? Podpowiadamy!
Jak powstaje mleko modyfikowane?
Bardzo ważną dla rodziców informacją jest to jak powstaje mleko modyfikowane. W jaki sposób się je wytwarza i czy rzeczywiście zdrowo i bezpiecznie zastępuje ono pokarm matki? Wyjaśniamy!
Mleko modyfikowane – zarówno to początkowe, jak i dopasowane do dzieci po 6 miesiącu życia powstaje poprzez odpowiednie przetworzenie mleka krowiego lub koziego. To właśnie ten typ mleka ma w swoim składzie substancje, które czynią je bardzo podobnym do mleka matki, a więc idealnym dla jej potomstwa.
Dlaczego krowie lub kozie mleko musi zostać w tym procesie przetworzone? Odpowiedź jest bardzo prosta: noworodki i niemowlęta nie mogą przyjmować zwykłego mleka zwierzęcego ponieważ w formie naturalnej i nieprzetworzonej zawiera ono za dużo sodu i białka, a to elementy obciążające nerki dziecka. Dodatkowo ma ono w składzie mało żelaza, bardzo potrzebnego noworodkom i niemowlętom do odpowiedniego rozwoju i wzrostu. Tym samym naturalne krowie (lub kozie) mleko modyfikuje się (stąd jego nazwa) do postaci właściwej do podania maluchowi i przede wszystkim zdrowej.
Modyfikacja mleka – jak wygląda?
Oddziela się od niego śmietanę i serwatkę
Uzyskane tą drogą składniki oczyszcza się i odtłuszcza
Dalszy produkt poddaje się działaniom upodabniającym go do mleka matki
Zmienia się proporcje składników, tak by pozbyć się tych, których jest za dużo lub dodać te, których brakuje
Dodaje się sztucznie składniki mineralne, które mleko traci we wcześniejszych działaniach modyfikacyjnych
Jakie są typowe składniki mleka modyfikowanego?
Po zakończeniu wszystkich etapów modyfikacji mleka, staje się ono produktem dobrze dostosowanym do potrzeb dzieci. Jego pierwotny skład ulega zmianie, a typowymi składnikami finalnego mleka modyfikowanego są:
Lekkostrawne białka serwatkowe
Tłuszcze roślinne z niezbędnymi dla malucha nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (linolowy i alfa-linolowy)
Jod i żelazo
Cholesterol – niezbędny do właściwego rozwoju komórek
Laktoza – cukier mleczny, będący źródłem energii dla niemowląt, dlatego też zwiększony niemal dwa razy (w naturalnym krowim mleku jest go zbyt mało)
Witaminy: A, C, D, E i K
Wapń, fosfor i inne składniki mineralne, konieczne do prawidłowego rozwoju, a w krowim mleku nieprzetworzonym – bardzo ubogie
Enzymy trawienne
Prebiotyki chroniące organizm dziecka przed chorobami
Ważne, w mleku modyfikowanym nie ma: glutenu, barwników, konserwantów, metali ani drobnoustrojów. Ogranicza się w nim też sód, chlor i potas oraz betalaktoglobulinę, która może wywoływać alergie pokarmowe. Zmniejsza się też ilość białka i kazeiny.
Warto wiedzieć, że naukowcy wciąż jeszcze nie odkryli wielu sposobów na całkowite zastąpienie wszystkie składników mleka matki w mleku modyfikowanym więc wciąż nad nimi pracują. Na ten moment skład mleka zastępczego jest bez dwóch zdań najlepszym, jaki można podać dziecku na najwcześniejszym etapie jego rozwoju.
Najbardziej kontrowersyjne składniki mleka modyfikowanego
Mleko modyfikowane ma swoich zwolenników i przeciwników. Ci drudzy, wskazują tu na najbardziej kontrowersyjne składniki mleka modyfikowanego, które dla dobra dziecka wcale nie są idealne. Niemniej, wiele matek, które nie posiada pokarmu i nie ma możliwości podania go dziecku, decyduje się na wariant modyfikowany ponieważ mimo wszystko jest on zdrowy. Składniki kontrowersyjne stanowią tu mniejszość, za to te zdrowe i bezpieczne – zdecydowaną większość.
Jakie są kontrowersyjne składniki mleka modyfikowanego?
Syrop glukozowy
Olej palmowy
Lecytyna sojowa
Maltodekstryna
Mleko modyfikowane – porównanie składu
Przed zakupem mleka modyfikowanego warto przejrzeć dostępne w internecie porównania składów poszczególnych marek. Dziś mleko wytwarza wiele firm, a każde z nich może mieć nieco inny skład, więc znając elementy kontrowersyjne, łatwiej będzie wybrać takie mleko modyfikowane, których ich zawartość jest jak najmniejsza.
Na przykładzie poszczególnych produktów z roku 2022 (skład na opakowaniu):
CapriCare 1, Loulouka BIO, Loulouka Goat Bio, NAN Supreme Pro 1 HM-O, Smilk1, Smilka Max 1 – nie zawierają żadnego z czterech w/w składników kontrowersyjnych
Babydream, Holle 1 BIO – w składzie jest maltodekstryna i olej palmowy
Bebiko 1 Nutriflor Expert, Little Steps 1, Nan Optipro 1, Nan Optipro Plus 1 HM-O, HIPP 1 Combiotik – w składzie jest olej palmowy
Bebiko Pro+ 1, Bebillon 1 BIO, – w składzie jest olej palmowy i lecytyna sojowa
Caprima Premium 1 – w składzie jest syrop glukozowy
Enfamil Premium MFGM 1 – w składzie jest syrop glukozowy, olej palmowy i lecytyna sojowa
Nuppi GOLD 1 – w składzie jest maltodekstryna, olej palmowy i lecytyna sojowa
Ranking mleka modyfikowanego
Na bieżący ranking mleka modyfikowanego wpływają bardzo różne czynniki. Po pierwsze jest to zawartość składników kontrowersyjnych, po drugie – ocena rodziców, po trzecie – potencjalne powodowanie alergii itd. Tu warto dodać, że składniki kontrowersyjne nie stanowią o miejscu na podium rankingu, ponieważ często najpopularniejszymi i najchętniej oraz bezproblemowo pitymi przez dzieci typami mleka są właśnie te, które takie dodatki zawierają.
W internecie co roku powstaje nowy ranking modyfikowanego mleka, a w nim wielu rodziców wskazuje też na cenę produktu. Tu najdroższe i praktycznie dostępne na kieszeń niewielu Polaków mleko, wcale nie musi zajmować miejsca numer jeden.
Najchętniej wybierane są:
Mleka ze średniej półki cenowej i zawierające możliwie mało składników kontrowersyjnych
Mleka renomowanych firm (Od Hipp, Bebiko, Bebilon, aż po Nutricia, Nestle czy Enfamil
Ważne: sugerując się rankingami zwróć uwagę na to, kto w nich wybiera mleko do „podium popularności”. Często decydują tu głosy rodziców, a jednocześnie nie ma limitu głosowania do jednego IP, czy jednej konkretnej osoby, więc warto o nadużycia.
Najlepiej – zamiast stawiać na ranking, osobiście poczytać skład każdego produktu na etykiecie i po prostu dobrać to mleko, które składowo prezentuje się najlepiej. Ciekawostką jest fakt, że na cenę mleka modyfikowanego wpływa też jego opakowanie: cenę może podwyższyć metalowa puszka, choć sam skład produktu jest np. identyczny, co w innym opakowaniu. Zanim więc od razu kupimy najdroższe mleko – sprawdźmy czy jego cena rzeczywiście wynika z tego, że jest wyjątkowe w składzie, czy tylko ma bardziej kosztowne w produkcji opakowanie.
Jakie mleko modyfikowane jest podobne do mleka matki?
Co do zasady każde mleko modyfikowane jest podobne do mleka matki i jednocześnie żadne nie odzwierciedla go w stu procentach! Cały proces tworzenia tego produktu ma zbliżać jego walory do zalet matczynego mleka, i tak właśnie się je produkuje.
Każdy produkt z tej kategorii powstaje wskutek przetworzenia mleka krowiego lub koziego tak, by było jak najbliższe walorom mleka matki
Poszczególne rodzaje różnią się wyłącznie składem
Wszystkie dostępne na rynku mają odpowiednie certyfikaty i są przeznaczone dla dzieci do 6 miesiąca życia ( mleko modyfikowane początkowe ) i dla kolejnych etapów rozwoju dziecka
Wciąż trwają też badania naukowców, starających się o to, by odtworzyć te składniki mleka matki, których mleko modyfikowane jeszcze nie zawiera.
Mleko modyfikowane początkowe do dokarmiania – jakie wybrać?
Wiele matek borykających się z małą ilością własnego pokarmu, decyduje się na kupowanie mleka modyfikowanego początkowego jako dodatek do żywności dziecka. Tym samym, karmią niemowlę tym, co dała im natura, a gdy mleka własnego zabraknie – dokarmiają modyfikowanym. To bardzo dobry sposób na to, by z jednej strony podawać dziecko wszystko, co oferuje niezastąpione w stu procentach mleko matki i uzupełniać żywienie wówczas, gdy pokarmu braknie. Wybór rodzaju mleka w tym przypadku powinien być oparty na tych samych zasadach: składzie mleka, dopasowaniu do wieku dziecka, możliwym wybieraniu produktów i małej ilości składników kontrowersyjnych.
Jakie mleko początkowe polecają pediatrzy?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, Jakie mleko początkowe polecają pediatrzy. Jako specjaliści do zdrowia dzieci, oni również wskazują że możliwości jest wiele, a wybór ostateczny zawsze należy do rodzica.
Ważne: w telewizyjnych spotach reklamowych, przy większości produktów z półki mleka modyfikowanego pojawia się głosowy dodatek w stylu „polecane przez pediatrów”. Warto zwrócić uwagę, że stwierdzenie to jest ogólnikiem i nie daje informacji o tym o jakich pediatrach mowa, czy w reklamie rzeczywiście gra lekarz czy aktor oraz jak wielu pediatrów konkretnie wskazało na takie czy inne mleko początkowe. Nie sugerujmy się tu zatem każdą taką reklamą, zwłaszcza, że musielibyśmy podawać dziecku dziesięć różnych produktów… a nie o to chodzi!
Wybierzmy jeden, a jeśli dziecko posmakuje i będzie go chętnie przyjmowało – nie zmieniajmy na kolejny.
Jak długo może stać mleko modyfikowane?
Ważne pytanie: jak długo może stać mleko modyfikowane? Na kupiony produkcie informację taką znajdziemy albo wprost na opakowaniu, albo na znajdującej się wewnątrz etykiecie. Średnio zawartość mleka modyfikowanego, które już zostało otwarte, należy zużyć w czasie do 3 tygodni od momentu otwarcie. Przez ten czas mleku nic się nie stanie i zachowa pełnię swoich walorów odżywczych.
Osobno: mieszankę już gotową, zrobioną z proszku można przechowywać nie dłużej niż przez 24 godziny (trzymamy w lodówce). Część producentów podaje też na etykietach swoich wyrobów, że mleko gotowe do podania przechowywać do 48 godzin – dlatego, zawsze warto upewnić się, co zaleca poszczególny wytwórca.
Najlepiej takie gotowe do podania mleko przechowywać w sterylizowanym pojemniku albo odpowiednio w nie większym niż 1 litr – słoiku z pokrywką. Na wszelki wypadek pojemnik zawsze dobrze też oznaczyć nalepką z datą i godziną sporządzenia formuły.