Alchemilla vulgaris, czyli przywrotnik pospolity to jedna z bardzo niepozornych roślin o bardzo pozytywnym działaniu zdrowotnym i leczniczym! Z racji na swoje cenne właściwości jest jedną z głównych roślin rodziny różowatych wykorzystywanych dziś w zielarstwie oraz w kosmetyce. Co warto o niej wiedzieć?
Jak wygląda przywrotnik?
Przywrotnik pospolity wizualnie jest dość niepozorny i chociaż może osiągać rozmiary od 10 do nawet 50 cm, to zwykle nie zwraca się na niego szczególnej uwagi. Nie zachwyca żywymi kolorami, nie stanowi typowej, ogrodowej rośliny ozdobnej i nie ma szczególnie efektownych kwiatów. Jak wygląda przywrotnik od korzeni aż po kwiaty?
- Kłącze zdrewniałe, mocno rozwinięte korzenie
- Łodyżka szarozielona lub żółtozielona, tu i ówdzie zmarszczona i omszona
- Liście w kolorze łodygi, czasem brunatnozielone i cechujące się kształtem to półkolistym, to nerkowym. Gęsto omszone, z siateczkowym unerwieniem
- Kwiaty bez płatków, żółtozielone lub jasnozielone. Niemal zlewają się kolorystycznie z resztą całej rośliny. W okresie kwitnienia kwiaty zbierają się w luźne wiechy na szczycie byliny.
Co ciekawe, pod delikatną, zewnętrzną powłoką przywrotnika kryje się zdrowotna siła znacznie większa od tej posiadanej przez ładniejsze od niego kwiaty.
Gdzie rośnie przywrotnik?
Większość przywrotników ma swoje naturalne siedliska na terenie całej Europy, gdzie przyjmują się w warunkach powtarzalnych siedliskowo i mało zmiennych. Byliny te szybko przyzwyczajają się do terenu, ale nie lubią gdy ich warunki bytowe gwałtownie się zmieniają (temperatura, wilgotność itd.). Gdzie rośnie przywrotnik? Najczęściej spotyka się go w odrębnych populacjach w wilgotnych lasach, na rozległych polanach, nieco podmokłych łąkach, zaroślach, obrzeżach lasów oraz na pastwiskach. Zarówno tam, gdzie panuje cień, jak i pełne słońce. To roślina należąca do lubiących ciepło i optymalnie żyzne gleby o próchniczym podłożu.
Przywrotnik – działanie i zastosowanie
Z racji na swoje właściwości zdrowotne przywrotnik znajduje zastosowanie w lecznictwie naturalnym – głównie w formie suszonej, rozdrobnionej i dotyczącej nadziemnych części tej rośliny. Przygotowuje się z niego napary, odwary do płukania jamy ustnej oraz środki świetnie sprawdzające się jako kompresy na otarcia. Bywa też stosowany na niewielkie powierzchniowo oparzenia skóry. Przywrotnik – działanie i zastosowanie ma typowo zewnętrzne, ale w formie naparów można go też używać wewnętrznie, choć tę opcję stosuje się o rzadziej.
W medycynie naturalnej przywrotnik często określa się zielem, które wspomaga kobiety. Łagodzi bolesne miesiączki i minimalizuje upławy, zapobiega zapaleniom pochwy, leczy mdłości. Bylina wykazuje również szereg właściwości wpływających korzystnie na łagodzenie objawów zapalenia odbytu i choroby wrzodowej żołądka oraz stanowiących wsparcie przy leczeniu żylaków i hemoroidów.
Przywrotnik jako składnik kosmetyków
Branża kosmetyczna docenia kojące działanie przywrotnika pospolitego i wykorzystuje go jako składnik do produktów na różne skórne dolegliwości. To właśnie na jego bazie powstają np. kosmetyki do regenerujących skórę kąpieli. Przywrotnik jako składnik kosmetyków jest też dodawany do produktów zwiększających elastyczność skóry, poprawiających jej wygląd, odmładzających i podnoszących odporność. Dodatkowo w kosmetyce docenia się wsparcie przywrotnika w leczeniu trądziku i zmniejszaniu rozszerzonych porów, dlatego stanowi on składnik wielu toników anty trądzikowych i kremów.
Do czego wykorzystać ziele przywrotnika?
Poza w/w składnikami kosmetyków i zielarskich naparów, do czego jeszcze można wykorzystać ziele przywrotnika?
- Do łagodzenia stanów zapalnych jamy ustnej, krtani, gardła i dziąseł
- Jako środek leczniczy usprawniający trawienie i regulujący przemianę materii
- Do hamowania krwawienia
- Jako składnik płukanek i łagodzący ból nasiadówek
- Do okładów na podrażnioną skórę
- Leczenia dolegliwości układu pokarmowego (zioła zalane wodą, doprowadzone do wrzenia i odcedzenie z nich naparu leczniczego)
- Do picia w formie soków i nalewek
Jak rozmnożyć przywrotnik?
Jak można rozmnożyć przywrotnik w drodze uprawy ogrodowej? Najczęściej robi się to przez podział dorosłych roślin – wykonywany wiosną i jesienią. Dodatkowo, przywrotnik pospolity rozmnaża się sen, poprzez intensywny wysiew nasion. Jeśli nie będziemy na jesień odcinać kwiatostanów, to po zawiązaniu się na szczycie nasion – samoistnie rozsieją się one w kolejnym roku.
Na co pomaga przywrotnik?
Podsumowując szereg dolegliwości, na które pomaga przywrotnik, są to: problemy skórne (podrażnienia, brak elastyczności, przebarwienia, krwawienia, zadrapania, rany), stany zapalne i zakażenia bakteryjne, osłabiona struktura naczyń krwionośnych. Dalej, gorączki, problemy z oddawaniem moczu, kłopoty żołądkowe i jelitowe (ciekawostka: przywrotnik często znajduje się w składzie ziołowych herbatek). Pomaga też na miesiączkowe problemy kobiece, hemeroidy, żylaki, upławy ale i na standardowe problemy osób nastoletnich, jak np. trądzik.
Przywrotnik bywa też wsparciem dla osób starszych, które walczą z postępującym procesem starzenia się. Jego ziele wygładza cerę i pomaga zmniejszać tempo pojawianie się zmarszczek oraz je spłycać tak, by nie stanowiły głębokich bruzd.