Dla części osób posądzenie o infantylność jest swojego rodzaju obrazą (a nawet obelgą!), a dla innych powodem do zastanowienia się nad swoim zachowaniem i postrzeganiem świata. Co to w ogóle jest i dlaczego tak często odbierane jest jako zniewaga? Czym charakteryzuje się taki stan i kiedy mówimy o tym, że ktoś jest infantylny?
Co to jest infantylność?
W największym uproszczeniu o osobie infantylnej mówimy wtedy, gdy jej zachowanie nacechowane jest niedojrzałością i dziecinnością, a przy tym zupełnie nie pasuje do wieku. Z jednej strony może to być zaburzenie psychiczne, fizyczne czy seksualne, a z drugiej zwykła skłonność do zachowywania się nieadekwatnie i do sytuacji i do swojej daty urodzenia. Jeśli ktoś w sytuacji codziennej, stresującej, domowej, rodzinnej czy zawodowej nagle „wypala” reakcją, którą można by przypisać np. zbuntowanemu nastolatkowi czy rozkapryszonej sześciolatce, to właśnie wtedy mówi się o infantylności.
Z języka łacińskiego „infantilis” znaczy wprost „dziecinny”.
Rodzaje infantylizmu
Aktualnie wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje infantylizmu:
- Przysadkowy – będący chorobą o korzeniach genetycznych i związany wprost z niewłaściwą pracą przysadki mózgowej odpowiadającej za wydzielanie się gonadotropiny (hormon wzrostu). Ten stan nie jest w żaden sposób „winą” osoby chorej, więc powinno się go traktować z dużą wyrozumiałość, bo jest od niej całkowicie niezależny. W tym przypadku chory ma zaburzony proces dojrzewania, wzrostu i płodności, wyglądem bardziej przypominając dziecko niż osobę dorosłą. Ważne: rozwój intelektualny cierpiącego na przysadkowy infantylizm jest najczęściej w normie.
- Seksualny – to zaburzenie, które rozpoznać można po tym, że chory do uzyskania przyjemności i pełnej satysfakcji ze zbliżeń seksualnych, potrzebuje nietypowych i często uważanych za dziecinne zachować. Przykład: taka osoba może chcieć używać smoczka podczas gry wstępnej i samego aktu, albo też lubi do współżycia przebierać się w dziecięce ubrania. Uwaga: takich zachowań nie należy mylić z pedofilią! Tu bardziej chodzi o odgrywanie ról między osobami dorosłymi, przebieranie się, zabawki, a nie stricte o kontakty seksualne z nieletnimi.
- Psychologiczny i emocjonalny – w tym rodzaju zarówno zachowanie jak i myśli osoby dorosłej są zbliżone lub tożsame z myślami i zachowaniem dziecka. Mogą to być reakcje zupełnie nieadekwatne do biologicznego wieku np. w sytuacji problemu zawodowego człowiek siada na dywanie, płacze i tuli misia, zamiast poszukać rozwiązania. Reakcją przy tym typie infantylności może też być ucieczka, niewspółmierny krzyk, lekkomyślne wydawanie pieniędzy na niepotrzebne rzeczy, problem z podjęciem dojrzałej decyzji, przerzucanie odpowiedzialności na innych, kompletne niewyciąganie wniosków ze swoich zachowań czy typowe dla dzieci uderzanie „piąstkami” w podłogę.
- Psychiczny – w tym przypadku mowa jest o wyraźnym opóźnieniu rozwoju intelektualnego, który wynika z choroby, a nie widzimisię! Infantylizm psychiczny pojawia się często u osób cierpiących na zespół Downa i Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS).
W naszym społeczeństwie przywykło się wiele zachowań osób, których np. nie lubimy uważać za infantylne i tak określać, chociaż tak naprawdę nie można ich wpisać w w/w rodzaje. Być może właśnie dlatego, że posądzenie o infantylność czyli dziecinność, brzmi dla nas boleśnie, traktujemy je jako zniewagę, w większości przypadków nie zdając sobie sprawy z tego, że jest ono chorobą lub poważnym zaburzeniem, a ten, kto zwraca nam w taki sposób uwagę, najpewniej ma w tym temacie małą wiedzę.
Jakie są przyczyny infantylności?
Najczęściej przyczyny takich zachowań wynikają z choroby czy zaburzenia, a więc są ściśle związane z w/w rodzajami infantylizmu. Przyczyną może być zła praca przysadki mózgowej, czynniki genetyczne, zbyt mała ilość wydzielającego się hormony wzrostu itd. Co ciekawe, do pojawienia się takich zaburzeń może też dojść w efekcie wypadku i silnego urazu głowy, który uszkodzi wspomnianą wcześniej przysadkę mózgową. Podobnie, gdy u osoby chorej na nowotwór mózgu, guz zacznie uciskać ten jego fragment.
Ważną przyczyną infantylności mogą być też choroby stricte emocjonalne i psychologiczne
- Depresja
- Schizofrenia
- Traumy emocjonalne związane z silnymi przeżyciami z dzieciństwa lub okresu dorosłości
- Zaniedbanie emocjonalne – to szczególnie w przypadku dzieci i nastolatków, które np. zostały „odstawione” przez rodziców na boczny tor w momencie pojawienia się nowego rodzeństwa itd.
- Osobno, istotną przyczyną dziecinnego zachowania są upośledzenia umysłowe wynikające z chorób okresu wczesnego dzieciństwa.
Czy infantylność się leczy?
Tak, szczególnie wtedy, gdy pojawia się ona wskutek niedobory hormonów lub złej pracy przysadki. W takim przypadkach, po postawieniu diagnozy można podjąć leczenie farmakologiczne (podawanie hormonów wzrostu) lub operacyjne, które wpłynie na poprawę sytuacji czy polepszenie funkcjonowania samej przysadki mózgowej. Inną kwestią jest leczenie infantylności seksualnej i tej, która wiąże się z umysłowym upośledzeniem. Pierwszej z nich leczyć nie trzeba, o ile jest to odmiana wiążąca się z potrzebą posiadania w łóżku rekwizytów ze świata dziecięcego (smoczki, pampersy, grzechotki, zabawki, stroje) i we wzajemnych zabawach między dwójką dorosłych nie robi nikomu krzywdy. Druga, wynikająca z upośledzenia umysłowego, będzie oczywiście wymagała właściwej terapii, a często też psychoterapii, dzięki którym uda się nauczyć taką osobą bardziej dojrzałych reakcji niż te, które podsuwa im umysł.